ภาคเหนือ

                     

การแสดงพื้นบ้านภาคเหนือ

              ต่อจากครั้งที่แล้วที่เป็นการแสดงพื้นบ้านทางบ้านเหนือ วันนี้เราจะมายกตัวอย่างของภาคเหนือกันนะคะ นาฏศิลป์ของภาคเหนือเช่น ฟ้อนเทียน ฟ้อนเล็บ ฟ้อนมาลัย ฟ้อนสาวไหม ฟ้อนดาบ ฟ้อนเชิง(ฟ้อนเจิง) ตีกลองสะบัดไชย ซอ ค่าว นอกจากนี้ นาฏศิลป์ของภาคเหนือยังได้รับอิทธิพลจากประเทศใกล้เคียง ได้แก่ พม่า ลาว จีน และวัฒนธรรมของชนกลุ่มน้อย เช่น ไทยใหญ่ เงี้ยว ชาวไทยภูเขา ยอง เป็นต้น

ฟ้อนมาลัย

           วันนี้ขอนำเสนอการแสดงชุด “ฟ้อนมาลัย” หรือ “ฟ้อนลาวดวงดอกไม้”เนื่องจากช่วงนี้เป็นช่วงปลายฝนต้นหนาว ดอกไม้ในฤดูหนาวก็รอโอกาสที่จะบานสะพรั้ง โดยที่ดอกไม้ช่วงฤดูฝนก็ยังคงงดงามแบบไม่ยอมเลิกลา
              
               "ฟ้อนมาลัย" หรือ "ฟ้อนดวงดอกไม้" โดยเพลงฟ้อนดวงดอกไม้ เป็นเพลงเก่าของเชียงใหม่ เจ้าดารารัศมี พระชายาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงนำมาใช้ในละครเรื่อง "น้อยใจยา" เมื่อกรมศิลปากรแสดงละครพันทางเรื่อง "พญาผานอง" ณ โรงละครแห่งชาติ เมื่อ พ.ศ. 2501 อาจารย์มนตรี ตราโมท ได้นำทำนองเพลงฟ้อนดวงดอกไม้มาใช้เป็นเพลงฟ้อนของนางข้าหลวงของแม่ท้าวคำปิน โดยได้แต่งบทร้องขึ้นมาใหม่ และคุณหญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี ประดิษฐ์ท่ารำ ฟ้อนชุดนี้ออกเพลงซุ้ม ซึ่งเป็นเพลงสำเนียงลาวชั้นเดียว           
               ปัจจุบันใช้แสดงในโอกาสงานมงคล หรืองานเบ็ดเตล็ดทั่วไป

บทร้อง

ชมดอกไม้เบ่งบานสลอน ฝูงภมรวะว่อนใฝ่หา

ดอกพิกุลยี่สุ่นจำปา ลมพัดพารำเพยขจร 

เกดกระถินส่งกลิ่นหอมฟุ้ง กำจายจรุงระรื่นเกสร

จันทน์กะพ้อช่างล่อภมร ให้หลงเริงร่อนบินว่อนตอม 

โอ้ดอกไม้ก็ได้ใช้กลิ่น อวดประทินที่แสนสุดหอม

เร้าฤทัยเราให้ใฝ่ดอม ช่างน่าถนอมจริงหนอ 

พวงดอกไม้ก็ไม่งามเท่า พักตร์แม่เจ้าแม่ท้าวคำปิน

สำรวยเลิศช่างเฉิดโฉมฉิน บ่มีมลทินทั่วสรรพางค์ 

กลิ่นดอกไม้ก็ไม่ระรื่น หอมชุ่มชื่นเท่าคุณพระนาง

ข้าเจ้าภักดีบ่มีจืดจาง จนชีวิตวางวายเนอ
( ดนตรีออกซุ้ม)

วิธีแสดง

ผู้แสดงเป็นชุดเป็นหมู่ ร่ายรำท่าเหมือนกัน แต่งกายเหมือนกัน มีการแปรแถวแปรขบวนต่าง ๆ

ผู้แสดง

ผู้แสดงหญิงไม่ระบุจำนวนแน่นอน

เพลงดนตรี

ฟ้อนชุดนี้ออกเป็นเพลงซุ้ม ซึ่งเป็นเพลงลาวชั้นเดียว 

เครื่องแต่งกาย

ชุดที่ใช้เป็นลักษณะของผ้าถุงยาวกรอมเท้า ซึ่งบ่งบอกถึงความสำคัญและความเป็นทางการของงาน 

วิดีโอการรำ